stelt paal en perk (13):

In dit tijdperk van  social media wordt er vaak vreemd met dood omgesprongen. Als een bekende medemens het loodje legt, verspreidt dat overlijden zich als één of ander lopend virus. Meer nog: de kans bestaat zelfs dat dat bericht zelf een virus is.

Gisteren las ik geschrokken op Twitter dat Philip Seymour Hoffman gestorven was. Mijn favoriete acteur tout court. Oprecht verdriet overviel me. De man ken ik enkel van zijn films. Over zijn leven wist ik niets. Wel alles over zijn acteerprestaties die me telkens raakten. Maar dit is geen stukje eerbetoon aan hem. Het gaat over sterven in de tegenwoordigste tijd.

Vooreerst is het al vreemd dat je moet controleren of een dergelijk schokkend bericht wél degelijk klopt. Onmiddellijk waren er waarschuwingen dat het bericht van de dood wel eens een hoax kon zijn. Hoe ziek zijn onze geesten niet, dat ze overlijdensberichten kunnen verspreiden over levenden? Niet per ongeluk. Maar met voorbedachte rade.

Soit. Het bericht bleek te kloppen. Al vlug kwam men tot de oorzaak van zijn dood: een overdosis. Snel verschenen er reacties die klonken als: 'Eigen schuld. Zondaar!' Alsof het feit dat hij drugs nam, dit onverwacht overlijden minder droevig maakt. Het zou geen issue mogen zijn hoe iemand vertrekt. Het verdriet is er omdat hij er niet meer is. We leiden elk ons eigen leven. In dood is niemand groter. We missen evenzeer. Het verdriet om de dood van mijn opa, die tegen doktersadvies in toch zijn sigaren rookte, was niet minder groot om dragen.

Het is tegenwoordig weinigen gegeven om onschuldig de pijp uit te gaan. Meer dan de helft van onze doden, bepaalden min of meer zelf hun droevig lot. Teveel vet. Te snel gereden. Niet goed opgelet. Teveel alcohol. Te laat naar de dokter. Roken. Niet kunnen omgaan met verdriet. Enzovoort. Maakt dit een rouwperiode minder zwaar?  En moeten wij dat allemaal wel eigenlijk weten?

Het lijkt wel of mensen almaar meer zelf een laatste oordeel willen vellen, nu er steeds minder volgers van de goden zijn. Tegenwoordig volgen we tweeps en friends die met een vinger kunnen wijzen en zeggen: 'Weg met je verdriet! De dode in kwestie verdient het niet.'  Als doden helden zijn en bijgevolg een voetstuk krijgen, is dat om wat ze levend verwezenlijkten. Zelden om hoe ze de wereld verlieten.

Anderen hebben een hekel aan 'collectief verlies' en ergeren zich aan teveel hulde aan een dode maar posten dan wel weer foto's van hun kat. Of van hun gloednieuw bubbelbad. Als ik op social media iets niet wil zien, dan kijk ik toch niet?

De kans is groot, en het is zelfs zo: het is heel zeker, dat ik sterf in een tijd van likes en duimen. Hoe ik sterf: ik hoop dat jullie het niet ergens via de media moeten vernemen. Wie me waarlijk lief heeft, zal het tussen de regels lezen, omdat hij of zij het wel mag weten. Like dan gerust mijn mooiste foto's en wat een ander over me schrijft. Retweet mijn laatste ontroerendste woorden. De grappigste mogen ook. Maak me even god. Niet langer dan twee weken. Maar oordeel niet. Leven is vluchtig. Sterven eeuwig.