stelt paal en perk (25): Open brief aan het Vander Merschplein

Hé schoon Plein,

Het schijnt dat gij een plek van overlast geworden zijt?
Kwatongen beweren zelfs dat dat gij dat eigenlijk altijd al geweest zijt.
Om eerlijk te zijn dat te horen doet mij pijn.

Toegegeven: ik woon niet vlak naast u. Inmiddels een dikke zeven jaar geleden kocht ik mijn huis met mijn achteruitblik op een fijne open ruimte: gij! Mijn nieuwe badkamer heeft inmiddels een mooie plein-inkijk. En gij dus bijgevolg ook een kijk op mij als mijn kat weer nijdig de raamfolie naar beneden heeft gekrabd. Met mijn kantelraam haal ik uw pleingeluiden bewust tot in mijn huis. Verse lucht. Ook om in mijn huis niet alleen te zijn. Sommige mensen zetten om die reden hun televisie op. Ik verkies uw klankdecor: kauwen, blaffende honden, een fluitende gymleraar, spelende kinderen, piepende schommels, keuvelende mensen, jongeren die af en toe eens roepen. Akkoord: soms denk ik ook: moet dat nu? Dan kantel ik mijn raam dicht. Dat is bij mij een mogelijkheid. Ja, ook ik zie soms dingen die niet horen.  Er zijn helaas ook stoute kinderen. Die zijn er in de supermarkt ook. Zelden zie ik anderen hierover bij de winkeldirecteur gaan klagen. Er is hardnekkiger gespuis. Bijvoorbeeld mensen die zakjes naast uw vuilnisbakken leggen of anderen die kleinere zakjes inruilen voor geld. Die zaken zie ik trouwens ook op andere plaatsen in onze stad. Ze maken mij best bang.  Als ik die angst de bovenhand zou laten nemen, kwam ik nergens meer.  Ook ik durf niet naar mensen in dergelijke gevallen toe te stappen met de opmerking: "Hou eens op!" Zoiets is nu eenmaal aan een patrouille al dan niet in burger of een cavalerie met bombarie. Wij kunnen als buurtbewoners gelukkig niet zelf als sheriffs met onze wapens zwaaien. Stel je voor: we zouden vallen als vliegen.

Na heel wat klachten heeft het stadsbestuur maatregelen genomen. Het gaat om een proefproject. Er komen meer controles. Er werd een tijd vastgelegd waarin er mag worden gevoetbald en te luid gesproken. Ge werd in drie delen opgesplitst: voetbal-, monument-, en speel- en ontmoetingszone. Om de gemoederen te bedaren. Ik begrijp dat wel. De spanning begon heel erg te snijden. Men moest wel iets ondernemen. Men mag en moet proberen in dit leven. Maar zijt gij niet veel meer? En wat met uw generaal? Is hij geen monumentzone waard? Of zit dat in uw naam? Na dat proefproject komt een inspraakmoment waarin naar alle pleingebruikers zal worden geluisterd. Want gij zijt er natuurlijk voor iedereen. Niet alleen voor klagers.

Wat mij wat kregelig maakt, is die verzuring waar alles om draait. Ja, onverdraagzaamheid durf ik het zeker noemen. Men heeft het schaamteloos over respectloze culturen. Er is een verschil in respectloos-zijn en  niet-begrijpen. Men eist een duidelijk reglement maar leest zelf niet alle leefregels na. Men wenst een maximumleeftijd te zetten op dat voetballen en spelen.  Is men ooit te oud om nog te spelen? Hoe zuur is dat? Men wil niet enkel netten maar ook een kooi op u. Het liefst nog zou men de zones ommuren om niet gestoord te zijn. Maar zijt gij dan nog wel een plein? En is dat nog wel mooi om naar te kijken? Waar stopt het eigenlijk? Komt er een rookverbod? Zal de herfst überhaupt nog bladeren van de bomen op u mogen laten vallen? Zullen vogels nog mogen overvliegen? Mag men voor het oog van de generaal nog zoenen?  Ik weet het: ik durf te overdrijven. Bij jarenlange irritatie zorgt een scheet in de fles al voor een explosie.

Soms zit ik er ook. Lang niet alle dagen. Ik hou van de fijne mix en het samenspelen. Ik maak me er dan schuldig aan op u samen te scholen. In de ontmoetingsruimte. Dat spreekt. Vaak met aperitiefjes en bijkomend geschater erbij.  Steeds ruimen we mooi op. Natuurlijk zal men zich ook storen aan ons plezier. Zoals ik me stoor aan verwijtende blikken een storend element te zijn. We houden meestal op tijd op: het kan niet elke week Reckebilck Feest zijn. Dat begrijpen wij natuurlijk ook. Het is gewoon fijn om samen buiten bij elkaar te kunnen zitten. Dat is toch ook één van uw functies: samen de tijd uit het oog verliezen...

Voor alle zekerheid zocht ik het nog eens op: een plein is een binnenplaats, een forum, een open plek om samen te komen. Oorspronkelijk zelfs dikwijls een marktplaats. Nergens is te vinden dat gij een privé-tuin zijt. Op u stonden vroeger een soort van droogrekken. Men kwam van rondom u de was ophangen. Misschien is dat wel een goed idee: om ook weer ergens wasdraden te voorzien. Dan kunnen mensen net zoals voorheen ook schaamteloos de was op u gaan buiten hangen. Samen werken schept ongetwijfeld een schone band.

Als het evaluatiemoment zal worden vastgelegd, hoop ik dat men dat op u zal doen. Zo rond 19u. Tussen alle grote en kleine bezoekers die u kennen. Op uw gras en op uw banken. Niet iedereen leest vlot en duidelijk een ongeadresseerde losse brief. En dat men het tenminste ook aan u zal vragen. Of ge blij of verdrietig zijt met die plotse zones op uw lijf. Of gij voelt wie het goed of slecht bedoelen. En bovenal of ge nog ONS plein wilt zijn of slechts dat van wie denkt: "Het is het MIJNE!" 

(Helaas was het onmogelijk om deze brief persoonlijk aan U te bezorgen. U hebt geen brievenbus. Om deze brief volledig op U te schrijven, is er te weinig ruimte in de speel- en ontmoetingsruimte. Maar U vangt de woorden vast wel op. Zo ergens tussen 8 en 22 uur.)